Traumy zamiast marzeń – relacja z 36. WFF (część 1)

Warszawski Festiwal Filmowy. To tu zawsze w październiku spełniały się marzenia kinomanów, ale – jak wiadomo – rok mamy szczególny. Przez sanitarne obostrzenia najbardziej zagorzali widzowie muszą bardziej zaciekle walczyć o bilety z mniejszej puli, a po przekroczeniu progu Kinoteki i Multikina Złote Tarasy czuć tę pustkę i niepewność.

Po pierwszym dniu trudno orzekać, czy okrojony program szkodzi poziomowi festiwalu, ale w pracy reżyserów odciska się piętno współczesności. Choć bohaterowie filmów to często idealiści i marzyciele, okoliczności z którymi muszą się zmagać, nie rozpieszczają ich. Po prostu: traumy zamiast marzeń.

https://static.tildacdn.com/tild3338-3932-4362-b230-393232353736/conference_st_07_2.png

Konferencja (reż. Ivan I. Tverdovskiy, Rosja 2020, 129′)
Być może najzdolniejszy rosyjski reżyser młodego pokolenia zabiera nas w trudną podróż do 2002 roku w rekonstrukcyjnej wizji terroru na moskiewskiej Dubrowce. To tam, także w październiku, także podczas wydarzenia kulturalnego, musicalu „Nord-Ost”, zaczął się dramat ponad 700 osób – widzów i aktorów – którzy stali się zakładnikami czeczeńskich bojowników. 3 dni później, po szturmie służb specjalnych, teatr odbito, ale kosztem ponad 100 niewinnych ludzkich żyć.

W warunkach WFF jest to seans specjalny. Oto siedzimy w kinowym fotelu – jak bohaterowie na ekranie – i razem z nimi przypominamy sobie kolejne małe traumy: wejście terrorystów, pierwszą krew, przypadkowe ofiary, kolejne strachy i niemoc. W centrum tej swoistej tytułowej „konferencji” (nikt w ogarniętej niepamięcią ze wstydu Moskwie Tverdovskiego nie chce zgodzić się na organizację „wieczoru pamięci”, musi wystarczyć korporacyjna metka zgromadzenia) znajduje się mniszka Natalia, kryjąca w sobie największy sekret z pamiętnych dni i jednocześnie zupełnie egoistyczną motywację, aby powracać do teatru. Ale jej przesadne, symboliczne uwypuklanie w finale to największy grzech reżysera, który trochę rozmywa przeżywane chwilę wcześniej grupowe katharsis.

A co jest największą zaletą „Konferencji”? Cóź, udało się tu stworzyć efekt świata równoległego, który z uporem pcha siedzących na sali ocalałych (a także nas, widzów) w ramiona strachu. Gdy przypominają sobie o posiłkach skazańców z teatralnego bufetu, organizatorki pchają wózek z przekąskami. Gdy rozmowa jest o barykadowaniu sali przez terrorystów, chwilę później rekonstruktorzy w amoku zamykają się przed dyrekcją teatru pragnącą zakończyć ich spotkanie w środku nocy. Podskórnie czuć tu strach. Ten sam, jaki zdarza się także poza światem fikcji.

Nasza ocena: 6.5/10

Pozostałe pokazy:
Multikino 1: wtorek, 13 paź 21:00
Multikino 2: środa, 14 paź 13:30

https://cache2.twinix.eu/files/gallery/PaoGimyxEA_4903b74e428d136b8014a886f5204daf69adb650.jpg

Najlepsze przed nami (reż. Jing Wang, Chiny 2020, 114′)

Dziennikarski thriller na czasy pandemii. Niewyedukowany chłopak z chińskiej prowincji goni za swoimi reporterskimi marzeniami do Pekinu. Dzięki swojemu uporowi i wiedzy spoza uczelnianych katedr, trafia w końcu do newsroomu, a w pracy – na gigantyczny medyczny skandal.

Prowadzony w amerykańskim śledczym stylu obraz recenzuje ludzkie zachowania w czasach niepewności i każe postawić linię między zasadnością grupowego strachu, a skalą społecznego wykluczenia, które ten może zrodzić. Mimo poważnego tonu, jest to raczej klasyczna historia spod znaku „od zera do bohatera”, z niezłym tempem, satysfakcjonującym rozwiązaniem akcji i pięknymi ujęciami Pekinu po drodze. Azjatyckie kino skrojone pod Netflixa, a jednak liczyliśmy na jeszcze więcej.

Nasza ocena: 6/10
Ostatni pokaz jest już niestety wyprzedany, ale czujemy, że film trafi właśnie do któregoś z repertuarów ambitnego VOD.

https://cache2.twinix.eu/files/gallery/4R64MeRPys_2ef1e219b2d933d7c62d953b518e89f9b4630bb1.jpg

Agent kret (reż. Maite Alberdi, Chile 2020, 84′)

Trochę niespełniona obietnica czarnej komedii szpiegowskiej, której oczekujesz, gdy film zaczyna się od plakatów Ala Pacino i naboru na 90-letniego szpiega, który prowadzi detektyw o mafijnej urodzie.

W istocie szybko okazuje się, że to bardziej zawoalowana, niemal dokumentalna wizyta w domu starców, do którego w innej formie pewnie byście nie weszli. To „oszustwo” reżyserki jest więc dyktowane lepszą sprawą, a „Agent kret” rzeczywiście zmusza do refleksji nad tym, kim są bohaterowie takich placówek i dla czyjej wygody tak naprawdę one istnieją. Potraktować jako cenne informacje wywiadowcze i być w życiu tak ciepłym, jak rezydenci pod obserwacją agenta-kreta.

Nasza ocena: 6/10
Kinoteka 2: piątek, 16 paź 14:00 (pozostałe 2 seanse były wyprzedane)

https://cache2.twinix.eu/files/gallery/fRtZNtIPrA_b4ae0d6031d5b8086d232eaf7d86e3c88bab74cb.jpg

Żółty kot (reż. Adilkhan Yerzhanov, Kazachstan 2020, 90′)
Ulubieniec warszawskich programatorów wraca z najnowszym filmem skierowanym raczej do kinofilów, którzy dokładnie wiedzą, czego po reżyserze się spodziewać. Kazachski step zaprzecza jakiejkolwiek przyczynowo-skutkowości i logice, każe nam poddać się wizji, w centrum której znajduje się Kermek. Skazany za drobne przestępstwa marzyciel, który dąży do budowy kina w górskim krajobrazie. A skoro Kermek namiętnie personifikuje Alaina Delona, naturalnie mamy do czynienia z wątkiem gangsterskim i piękną dziewczyną do uratowania.

Obiektywnie, w tradycyjnej narracji jest to jednak bełkot, choć w bardzo ciepłym, przyciągającym wydaniu. Niepoważny jak metafora o żółtym kocie, traktat o naiwności i czystości uczuć, który – o dziwo! – bardzo przyjemnie da się wysiedzieć w fotelu. Aż szkoda, że świat nie jest tak kreskówkowo prosty.

Nasza ocena: 4/10
Kinoteka 3: poniedziałek, 12 paź 13:30

https://cache2.twinix.eu/files/gallery/mI4raYxugB_04828c63bc446ec34a310035b5a3fdc32c51624e.jpg

Post mortem (reż. Peter Bergendy, Węgry 2020, 116′)
Jakie strachy budzi w Was kino? W nas od dawna siedzi obawa, że wszystkie naprawdę przerażające horrory już nakręcono. Dlatego tym bardziej cieszą filmy takie, jak „Post mortem”. Efektowny, bo odpowiada za niego reżyser filmów reklamowych (więc nie martwcie się o styl, decor, sugestywność przekazu) i straszący skutecznie przez prawie dwie godziny. I to mimo, że ogrywa w sumie ten sam motyw. Odpowiednie operowanie zbliżeniami, stężeniem cielesnych deformacji i gry dźwiękami wystarcza do solidnej porcji gęsiej skórki.

Oczywiście, wiele tu niedociągnięć fabularnych, a jak zlikwidować źródło strachu, rozgarnięty kilkulatek rozpracowałby w kilka minut. Tymczasem Tomas, ocalały po wojnie fotograf zmarłych, chodzi po nawiedzonej wsi od domu do domu w asyście swojego 10-letniego Watsona (a właściwie przepięknej „Watsonki”, Anny, czyli Fruzsiny Hais), która także uciekła już śmierci. Śledztwo służy głównie prezentacji repertuaru strachów i wskazywaniu potencjalnych tropów do rozwiązania zagadki (która, jak już wspomnieliśmy, jest dużo prostsza). Na szczęście reżyser wie, że chodziło mu głównie o dobrą, stylową zabawę, „kotka i myszkę” z nieumarłymi. Dlatego w ostatniej scenie puszcza oczko do widowni i tym samym dostaje kredyt zaufania na kolejny projekt.

Nasza ocena: 6/10
Multikino 2: niedziela, 11 paź 16:00
Multikino 2: piątek, 16 paź 18:30